Angelica Kauffman (1741-1807) werd in Zwitserland geboren, maar groeide grotendeels op in Italië. Zij was de dochter van de schilder Joseph Johann Kauffmann (1707-1782) en de zangeres Cleophea Lutz (1717-1757). Als kind toonde Kauffman een grote aanleg voor zowel schilderen als muziek, maar na de vroege dood van haar moeder was de keuze snel gemaakt. Samen met haar vader trok ze al schilderend door Italië. In 1762 werd zij lid van de Accademia del Disegno in Florence. Drie jaar later werd zij lid van de Accademie di San Luca in Rome. Haar manier van schilderen oogstte veel bewondering door de eenvoudige benadering van het onderwerp in een overwegend classicistische stijl met speelse rococoaccenten. In Rome ontmoette ze Winckelmann – van wie ze een portret maakte – en raakte ze gefascineerd door zijn visie op de klassieke oudheid.
Angelica Kauffmann, portret van Johann Joachim Winckelmann, 1764
Rome was in het midden van de 18e eeuw een geliefde bestemming voor mensen die op Grand Tour waren. Voor schilders was het een uitstekende locatie om te werken en de vraag van de rijke toeristen naar klassiek verantwoorde portretten was groot. In 1766 verhuisde Kauffman op verzoek van enkele aristocratische Engelsen naar Londen. Al snel was ze een van de meest gevierde en toonaangevende kunstenaars in Engeland. Ze kwam in contact met de kunstenaar Joshua Reynolds en was in 1768 een van de medestichters van de Royal Academy of Arts in Londen. Architect Robert Adam heeft haar diverse keren gevraagd om muren en plafonds van door hem ontworpen villa’s te beschilderen.
Angelica Kauffmann, plafondschildering Front Hall Burlington House Londen, ca. 1778/80
Dankzij haar financiële succes kon zij zich ook wijden aan haar ambitie: historiestukken schilderen. Al tijdens haar leven werden er gravures gemaakt van haar schilderijen en verschenen er waaiers en porselein met haar ontwerpen. In 1781 trouwde Kauffman met de Italiaanse schilder Antonio Zucchi en verliet Engeland. Haar huis in Rome werd een ontmoetingsplaats voor velen en zij deelde graag haar ideeën over en waardering voor de klassieke kunst. Tot haar dood bleef zij schilderen.
Met haar goede vriend Johann Wolfgang von Goethe en haar echtgenoot bezocht ze veel kunstgalerieën. Goethe was zeer onder de indruk van haar en noemt haar meermaals in zijn ‘Italiaanse Reizen’.
Angelica Kauffmann, portret van Johann Wolfgang von Goethe, 1787
In 1792 schildert Kauffman een zelfportret waarbij ze een keuze moest maken tussen de muziek en de schilderkunst. Een keuze die ze jaren eerder al had moeten maken door de vroege dood van haar moeder. De onvermijdelijke scheiding tussen de beide disciplines schildert ze als een klassieke allegorie, waarbij de twee kunsten worden gepersonifieerd als twee jonge vrouwen.
Angelica Kauffmann, zelfportret aarzelend tussen Muziek en Schilderkunst, 1794
Kauffman was een van de beroemdste en meest gewilde schilders van haar tijd. In de 19e eeuw werd haar werk slechts beschouwd als decoratief en kreeg zij als kunstenaar een mindere plaats toebedeeld dan Joshua Reynolds, Benjamin West en Jacques-Louis David. Immers, in de kunstgeschiedschrijving was alleen maar plaats voor ‘grote meesters’ gekomen.
© Karin Haanappel
Deze tekst is ontleend aan Herstory of Art door Karin Haanappel
Uitgeverij: A3 boeken
ISBN: 978 9077 408940
€ 24,50 verkrijgbaar in boekwinkels en via internet.
Gesigneerde exemplaren zijn te bestellen via www.herstoryofart.nl
Arte delle Donne 
Plaats een reactie